DARMOWA DOSTAWA DARMOWA DOSTAWA DOWÓZ AUTOCHŁODNIAMI DOWÓZ AUTOCHŁODNIAMI
ŚWIEŻE PRODUKTY ŚWIEŻE PRODUKTY KONSULTACJE Z DIETETYKIEM KONSULTACJE Z DIETETYKIEM
DARMOWA DOSTAWA
DARMOWA DOSTAWA
DOWÓZ AUTOCHŁODNIAMI
DOWÓZ AUTOCHŁODNIAMI
ŚWIEŻE PRODUKTY
ŚWIEŻE PRODUKTY
KONSULTACJE Z DIETETYKIEM
KONSULTACJE Z DIETETYKIEM
Witaj w Pysznej Fabryce!
Wybierz województwo i najbliższe miasto
- aby dopasować ofertę.
Wybierz swoje
województwo
woj. łódzkie Wybierz
swoje miasto
  • woj. dolnośląskie
  • woj. kujawsko-pomorskie
  • woj. lubelskie
  • woj. lubuskie
  • woj. łódzkie
  • woj. małopolskie
  • woj. mazowieckie
  • woj. opolskie
  • woj. podkarpackie
  • woj. podlaskie
  • woj. pomorskie
  • woj. śląskie
  • woj. świętokrzyskie
  • woj. warmińsko-mazurskie
  • woj. wielkopolskie
  • woj. zachodniopomorskie
  • Jelenia Góra
  • Kąty Wrocławskie
  • Legnica
  • Oleśnica
  • Oława
  • Świdnica
  • Trzebnica
  • Wałbrzych
  • Wrocław
  • Aleksandrów Kujawski
  • Bydgoszcz
  • Ciechocinek
  • Grudziądz
  • Inowrocław
  • Solec Kujawski
  • Toruń
  • Włocławek
  • Lublin
  • Świdnik
  • Gorzów Wlkp.
  • Kargowa
  • Sulechów
  • Świebodzin
  • Zielona Góra
  • Aleksandrów Łódzki
  • Bełchatów
  • Brzeziny
  • Konstantynów Łódzki
  • Kutno
  • Łask
  • Łęczyca
  • Łowicz
  • Łódź
  • Pabianice
  • Piotrków Trybunalski
  • Rawa Mazowieckka
  • Sieradz
  • Skierniewice
  • Tomaszów Mazowiecki
  • Zduńska Wola
  • Zgierz
  • Bochnia
  • Brzesko
  • Czarny Dunajec
  • Kraków
  • Limanowa
  • Myślenice
  • Nowy Sącz
  • Nowy Targ
  • Rabka Zdrój
  • Skawina
  • Tarnów
  • Wieliczka
  • Zakopane
  • Grodzisk Mazowiecki
  • Grójec
  • Józefów
  • Nowy Dwór Mazowiecki
  • Ostrołęka
  • Ostrów Mazowiecka
  • Otwock
  • Piaseczno
  • Płock
  • Płońsk
  • Pruszków
  • Radom
  • Siedlce
  • Warszawa
  • Wołomin
  • Wyszków
  • Ząbki
  • Żyrardów
  • Brzeg
  • Opole
  • Boguchwała
  • Jasionka
  • Rzeszów
  • Augustów
  • Białystok
  • Suwałki
  • Gdańsk
  • Gdynia
  • Kościerzyna
  • Lębork
  • Malbork
  • Rumia
  • Słupsk
  • Sopot
  • Starogard Gdański
  • Tczew
  • Wejherowo
  • Aglomeracja Śląska
  • Bielsko-Biała
  • Czechowice-Dziedzice
  • Częstochowa
  • Goczałkowice-Zdrój
  • Pszczyna
  • Rybnik
  • Żory
  • Kielce
  • Ostrowiec Świętokrzyski
  • Skarżysko-Kamienna
  • Starachowice
  • Elbląg
  • Olsztyn
  • Olsztynek
  • Ostróda
  • Gniezno
  • Gostyń
  • Grodzisk Wlkp.
  • Kalisz
  • Koło
  • Konin
  • Kościan
  • Nowy Tomyśl
  • Oborniki
  • Ostrów Wlkp.
  • Piła
  • Poznań
  • Szamotuły
  • Śrem
  • Środa Wlkp.
  • Turek
  • Kołbaskowo
  • Kołobrzeg
  • Koszalin
  • Morzyczyn
  • Police
  • Stargard
  • Szczecin
pexels pixabay 533280
Spis treści:

    Gładka cera, piękne włosy, mocne paznokcie, sokoli wzrok i superodporność – to wszystko zasługa niezwykłej substancji, jaką jest witamina A. Co najlepsze, masz ją na wyciągnięcie ręki – w końcu jej źródłem jest wiele produktów, które znajdziesz na sklepowych pólkach (i w swojej lodówce).

    Witamina A nie tylko utrzymuje prawidłowy stan skóry, ale także jest niezbędnym składnikiem dla dorastającego, rozwijającego się organizmu. Dlatego też powinna pojawić się w diecie każdego – zarówno dziecka i nastolatka, jak i osoby starszej i seniora.

    Jaka jest dokładnie rola witaminy A? Z czym wiąże się niedobór witaminy i czy można uzupełnić je poprzez zmianę nawyków żywieniowych?

    Witamina A – co to jest?

    Pod wspólną nazwą „witamina A” kryje się całkiem dużo związków organicznych o podobnej budowie. W źródłach podchodzenia zwierzęcego to przede wszystkim retinol i jego pochodne (m.in. palmitynian retinolu i inne estry, kwas retinowy, retinal), a w źródłach roślinnych – β-karoten i inne karotenoidy (α-karoten, kryptoksantyna, zeaksantyna, likopen, luteina). Wszystkie te związki są przekształcane w organizmie do retinolu, czyli aktywnej formy witaminy A.

    Właściwości witaminy A

    Receptory wychwytujące retinol znajdują się w komórkach budujących naskórek, gruczoły łojowe, mieszki włosowe i układ odpornościowy. Odpowiednia dawka tego związku ma bezpośredni związek ze stanem włosów, skóry i paznokci, a także opóźnieniem procesów starzenia się organizmu i pojawianiem się zmarszczek. Poza tym witamina A jest niezbędna ludziom do prawidłowego wzrostu, rozwoju kości i rozmnażania się.

    β-karoten wspomaga układ odpornościowy, ponieważ jako silny przeciwutleniacz neutralizuje działanie wolnych rodników oraz aktywnych form tlenu i zmniejsza stres oksydacyjny, spowalniający odpowiedź immunologiczną. Ponadto retinol jest niezbędny do różnicowania i dojrzewania komórek układu odpornościowego.

    Witamina A sprawia też, że widzisz (zwłaszcza w półmroku) – retinol przekształca się w siatkówce do 11-cis-retinalu, a ten w połączeniu z opsyną tworzy rodopsynę, reagującą na przyćmione światło. Ta niezwykła właściwość witaminy A była znana już w starożytnym Egipcie, Rzymie i Grecji, gdzie kurzą ślepotę leczono surową lub gotowaną wątróbką. Chociaż starożytni na pewno nie wiedzieli, jaki jest związek między nieprawidłowym odżywianiem a słabym widzeniem po zmierzchu, specjaliści komponujący naszą dietę pudełkową rozumieją to doskonale.

    Gdzie szukać witaminy A? Co jest źródłem witaminy A?

    Związki o aktywności witaminy A występują w wielu różnych pokarmach. Smaczne dania dostarczające tej witaminy znajdą dla siebie zarówno mięsożercy, jak i weganie. Wśród pokarmów pochodzenia zwierzęcego najwięcej retinolu zawierają podroby (zwłaszcza wątroba – 100 g wątroby wieprzowej zawiera aż 13 000 µg retinolu!), ryby, jajka, sery dojrzewające, masło, mleko i jego przetwory.

    Jakie są jeszcze źródła witaminy? Jeśli chodzi o owoce i warzywa, karotenoidów dostarczają bataty, marchew, papryka czerwona, brokuły, dynia, jarmuż, szpinak, śliwki i jabłka.

    Mała ciekawostka: zazwyczaj lepszym wyborem żywieniowym są surowe warzywa niż ich przetwory. Ale świeże pomidory przegrywają z sosem pomidorowym w zawodach na zawartość witaminy A (a konkretnie karotenoidu będącego prowitaminą A, czyli likopenu)! Dla porównania zawartość w 100 g:

    • świeże pomidory – do 20 mg,
    • suszone pomidory – 46,5 mg,
    • koncentrat pomidorowy – nawet do 150 mg.

    Aktywną formą witaminy A jest retinol. To on pełni kluczową rolę w odbieraniu bodźców wzrokowych, a także chroni nabłonek, który znajduje się w układzie oddechowym. Badania wskazały również, że retinol chroni organizm przed drobnoustrojami, które powodują choroby i są głównym winowajcom przeziębień.

    Ile witaminy A potrzebuje człowiek?

    To, jak wygląda zapotrzebowanie danej osoby na witaminę A, zależy od jej wieku, płci, aktywności fizycznej, stanu zdrowia (np. infekcji albo chorób układu pokarmowego), zawartości tłuszczu w diecie czy poziomu stresu. Dorosłe kobiety potrzebują ok. 800 µg retinolu, a mężczyźni – ok. 1000 µg. Większe dawki witaminy A są niezbędne kobietom w ciąży (ok. 1250 µg) oraz karmiącym piersią (ok. 1600 µg)1. Należy jednak pamiętać, że suplementacja witaminy A (zwłaszcza u ciężarnych) musi podlegać kontroli lekarskiej! Ponieważ to witamina rozpuszczalna w tłuszczach, dość łatwo ją przedawkować, co może mieć fatalne konsekwencje, m.in. poronienie, wady wrodzone czy powikłania okołoporodowe.

    Objawy niedoboru witaminy A

    Skutki niedoboru witaminy A są niezwykle szerokie i obejmować mogą wiele obszarów. Wśród tych zdecydowanie najpoważniejszych i najczęściej powtarzanych są:

    • zaburzenia widzenia – zwłaszcza w warunkach ograniczonego widzenia (tzw. kurza ślepota),
    • brak apetytu,
    • trądzik i ogólnie pogarszający się stan skóry, włosów i paznokci
    • łamliwość paznokci,
    • wypadanie włosów,
    • niska odporność organizmu,
    • szybsze procesy starzenia,
    • zahamowanie wzrostu,
    • problemy z płodnością.

    Objawy nadmiaru witaminy A w organizmie – czy możliwe jest nadmierne spożycie witaminy?

    Długotrwałe spożywanie witaminy A w dawkach znacznie przekraczających dzienne normy (ok. 30 mg/dobę 2) prowadzić może do hiperwitaminozy A, która objawia się osłabieniem mięśni, odwapnieniem kości, słabym apetytem, zmianami skórnymi, krwotokami czy zaburzeniami pracy różnych narządów. Nadmiar witaminy A może indukować procesy nowotworowe 3! Zamiast więc szybko sięgać po suplementy, zmień dietę na zdrowszą.

    Co ciekawe, witaminy A ze źródeł roślinnych nie da się przedawkować. β-karoten zostanie przekształcony do retinolu tylko w takiej ilości, która jest niezbędna organizmowi – reszta zostanie wydalona.

    Czy spożywasz wystarczająco dużo witaminy A?

    Na niedobory witaminy A są narażone osoby z mukowiscydozą albo zaburzeniami pracy trzustki (z powodu niewłaściwego wchłaniania tłuszczy). Jednak zdrowa, różnorodna i dobrze zbilansowana dieta zazwyczaj zapewnia wystarczającą dawkę witaminy A.

    Świetnym pomysłem jest łączenie warzyw i owoców z wartościowymi tłuszczami, które zapewniają retinolowi i jego pochodnym odpowiednią przyswajalność. Sałatka warzywa z dodatkiem oliwy, dyniowa zupa-krem z wędzonym łososiem i prażonymi pestkami dyni, surówka z marchewki i jabłka z olejem lnianym czy smoothie morelowe z odrobiną masła orzechowego to tylko kilka propozycji z naszego menu pudełkowego. Bo w Pysznej Fabryce to my gotujemy i dbamy o zbilansowane, wypełnione witaminami dania. Ty natomiast testujesz, kosztujesz i obserwujesz, jak pudełko poprawia kondycję skóry i wspierania w leczeniu trądziku. To się dopiero nazywa duet idealny!

    Bibliografia

    [1] Bojarowicz, H., & Płowiec, A. (2010). Wpływ witaminy A na kondycję skóry. Probl Hig Epidemiol91(3), 352-356.

    [2] Zaborska, A., Król, J., & Brodziak, A. (2015). Witamina A–funkcje i znaczenie dla człowieka. Przemysł Spożywczy69(7), 36-38.

Pruszków Radom Rybnik Słupsk Siedlce Tarnów Trójmiasto Włocławek Wołomin Zduńska Wola Poznań Kielce Gdańsk Szczecin Kraków Warszawa Wrocław Olsztyn Białystok Lublin Opole Bielsko-Biała Brzeg Ełk Grudziądz Jelenia Góra Konin Legnica Leszno Marki Nowy Dwór Mazowiecki Oława Ostrołęka Rumia Sosnowiec Suwałki Wejherowo Ząbki Żory Tczew Stargard Kalisz Otwock Nowy Sącz Grodzisk Mazowiecki Gniezno Bytom Chorzów Dąbrowa Górnicza Grójec Inowrocław Kołobrzeg Lębork Luboń Łomianki Nowy Targ Ostrów Mazowiecka Piła Police Pszyczyna Radzymin Reda Sochaczew Świdnica Tarnowskie Góry Wieliczka Wyszków Zabrze Zakopane Żyrardów Augustów Bochnia Gostyń Józefów Koło Kościan Kościerzyna Limanowa Malbork Mikołów Nowy Tomyśl Oleśnica Ostróda Płońsk Skawina Sopot Starachowice Starogard Gdański Szamotuły Śrem Świdnik Trzebnica Turek Zawiercie Bydgoszcz Katowice Rzeszów Toruń Zielona Góra Sieradz Zgierz Bełchatów Kutno Wieluń Radomsko Łask Łowicz Piotrków Trybunalski Rawa Mazowiecka Aleksandrów Łódzki Aleksandrów Kujawski Brzesko Ciechocinek Czechowice-Dziedzice Głowno Gorzów Wielkopolski Grodzisk Wielkopolski Kąty Wrocławskie Koluszki Konstantynów Łódzki Łęczyca Oborniki Olsztynek Opoczno Ostrowiec Świętokrzyski Ostrów Wielkopolski Ozorków Rabka Zdrój Skarżysko–Kamienna Sulechów Środa Wielkopolska Świebodzin Tuszyn Mysłowice Ruda Śląska Jaworzno Siemianowice Niepołomice Imielin Chełm Zamość Łomża Mielec Warszawa Włochy Warszawa Tarchomin Jabłonna Warszawa Mokotów Warszawa Ursus Warszawa Białołęka Raszyn Warszawa Bemowo Warszawa Ochota Warszawa Bielany Warszawa Wawer Wolsztyn Warszawa Wola Warszawa Targówek Warszawa Praga Południe Warszawa Praga Północ